Dünya xəbərləri
Morsi bu dəfə casusluqda ittiham olunur

-
Misirin keçmiş prezidenti Mohammet Morsinin növbəti məhkəmə işi iyulun 21-ə qədər təxirə salınıb.
Morsi və daha 10 nəfər ölkənin təhlükəsizliyi ilə bağlı məlumatları ələ keçirib yaymaqla casusluqda ittiham olunur.
Misirin keçmiş prezidenti haqqında bundan əvvəlki iki başqa məhkəmə hökmündə edam və ömürblük azadlıqdan məhrum etmə cəzaları da çıxarılıb.
Bütün xəbərləri izləyin
Gürcüstanın keçmiş müdafiə naziri həbs olunub

Tbilisi şəhər Məhkəməsi Gürcüstanın keçmiş müdafiə naziri İrakli Okruaşvilini parlamentin istintaq komissiyasının tələblərinə əməl etməməkdə təqsirli bilərək 8 ay azadlıqdan məhrum edib.
İş üzrə ümumilikdə səkkiz nəfər təqsirləndirilir və Okruaşvili sonuncu olaraq mühakimə olunub.
Müxalifət liderləri ölkədə yerli özünüidarəetmə orqanlarına keçiriləcək seçkilər zamanı, 2025-ci il oktyabrın 4-də həbsdə olacaqlar.
Parlamentin istintaq komissiyası hakim "Gürcü arzusu" partiyasının təşəbbüsü ilə yaradılıb. Komissiyanın 2003-2012-ci illərdə Mixeil Saakaşvilinin prezidentliyi dövründə məmurların cinayətlərini araşdırdığı bildirilir.
24 iyun
Gürcüstanda iki gündə dörd müxalifət lideri həbs olunub
Gürcü müxalifətçisi, "Aqmaşenebeli Strategiyası" partiyasının lideri Giorgi Vaşadze parlamentin mübahisəli istintaq komissiyasına gəlmədiyinə görə 7 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Ona həmçinin 2 il ərzində dövlət vəzifələrini tutmaq qadağan edilib.
Bir gün əvvəl - iyunun 23-də digər üç müxalifət lideri oxşar ittihamlarla azadlıqdan məhrumetmə cəzası alıblar. "Güclü Gürcüstan" və "Lelo" partiyalarının rəhbərləri - Mamuka Xazaradze və Badri Caparidze hər biri 8 ay müddətinə həbs olunub. "Dəyişikliklər Uğrunda Koalisiya" və "Qirçi – Daha çox azadlıq" partiyasının lideri Zurab Caparidzeyə isə 7 ay həbs cəzası verilib.
G.Vaşadze hökmün elanında iştirak etməyib. O, partiyasının ofisində hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən saxlanılıb.
Gürcüstanın beşinci prezidenti Salome Zurabişvilinin sözlərinə görə, iqtidarda olan "Gürcü arzusu" partiyası paranoid vəziyyətdədir və bu, rejimin son mərhələdə olduğunu göstərən klassik əlamətdir. O bildirib ki, hakimiyyətin hərəkətləri daxili parçalanma, artan repressiyalar və sistemin öz daxilindəki qorxu ilə bağlıdır.
Zurabişvili qeyd edib ki, müxalifəti və cəmiyyəti çətin dövr gözləyir, xüsusilə də dinc etiraz aksiyalarında iştirak edən gəncləri. O, dinc aksiyaların davam etdirilməsinin və müxalifətin vahid strategiya ətrafında birləşməsinin vacibliyini vurğulayıb.
Müxalifət liderlərinə qarşı çıxarılan hökmləri Qərb siyasətçiləri, o cümlədən ABŞ konqresmeni Co Uilson kəskin pisləyib. Uilson sosial şəbəkədə yazıb: "Qeyri-legitim "Gürcü arzusu" rejimi müxalifət liderləri Zurab Caparidze, Mamuka Xazaradze və Badri Caparidzeni qanunsuz olaraq həbs edərək repressiyaları gücləndirir. İvanişvili ölkəni kommunist Çinin xidmətində olan birpartiyalı dövlətə çevirməyə çalışır. Senat #MEGOBARI aktını qəbul etməlidir!".
Tramp: 'Putinlə söhbətdə heç bir irəliləyiş əldə edilməyib'

ABŞ prezidenti Donald Trampın sözlərinə görə, söhbətdə "heç bir irəliləyiş əldə edilməyib" və o, Ukraynadakı vəziyyətdən "narazıdır".
Jurnalistlərin suallarını cavablandıran Tramp həmçinin bildirib ki, ABŞ Ukraynaya çoxlu silah verib, bunu davam etdirir və köməklik göstərməyə çalışır. Onun sözlərinə görə, lakin Bayden administrasiyası Ukraynaya silah verməklə "bütün ölkəni boşaldıb" və özlərinin kifayət qədər silaha malik olmalarından əmin olmalıdırlar.
+++
ABŞ və Rusiya prezidentləri Donald Tramp və Vladimir Putin arasında təxminən bir saat davam edən telefon danışığı olub.
Kremlin məlumatına görə, Tramp yenidən Ukraynada hərbi əməliyyatların tezliklə dayandırılması məsələsini qaldırıb. Buna cavab olaraq Putin Rusiyanın danışıqlar prosesinə hazır olduğunu bəyan edib, lakin Moskvanın "xüsusi hərbi əməliyyat"ın hədəflərindən geri çəkilməyəcəyini vurğulayıb.
Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətlərinin İstanbuldakı danışıqlarının üçüncü raundunun konkret tarixləri müzakirə olunmayıb, Trampla Putinin şəxsi görüşünün mümkünlüyü barədə də danışılmayıb. Rusiya prezidentinin xarici siyasət üzrə köməkçisi Yuri Uşakovun sözlərinə görə, "şəxsi görüş ideyası havada asılıdır. Lazım gələrsə, razılıq əldə olunacaq".
Danışıqlar zamanı İran, Suriya və bütövlükdə Yaxın Şərq ətrafındakı vəziyyət də müzakirə olunub. Uşakovun dediyinə görə, "söhbət səmimi, işgüzar və konkret olub”.
Bildirilir ki, Putin Trampa uğurlar arzulayıb və onu Birləşmiş Ştatlarda iyulun 4-də qeyd olunan Müstəqillik Günü münasibətilə təbrik edib. Putin "Rusiya Amerika dövlətçiliyinin inkişafında mühüm rol oynayıb" fikrini ifadə edib.
Putin "hər iki ölkənin ənənəvi dəyərlərini təbliğ edən" filmlər mübadiləsini təklif edib. Uşakovun sözlərinə görə, Tramp bu ideyanı bəyənib.
Bu, artıq Trampla Putin arasında altıncı telefon danışığıdır.
BND: Rusiya Ukraynada kimyəvi silahların istifadəsini genişləndirir

Niderlandın Müdafiə Kəşfiyyatı və Təhlükəsizlik Xidməti (MIVD), Baş Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik Xidməti (AIVD) və Almaniya Xarici Kəşfiyyat Xidməti (BND) Rusiyanın Ukraynada kimyəvi silahdan istifadəsinin gücləndiyi barədə xəbərdarlıq edir.
Bu barədə iyulun 4-də Niderlandın Müdafiə Nazirliyinin yaydığı bəyanatda bildirilib.
"Rusiyanın Ukraynada gözyaşardıcı qazdan istifadə etdiyi artıq məlum idi, lakin MIVD, AIVD və BND artıq təsdiqləyir ki, Rusiya həmçinin daha güclü kimyəvi maddə olan xloropikrindən də istifadə edir. Bu maddə qapalı məkanlarda yüksək konsentrasiyada tətbiq edildikdə ölümcül ola bilər", - bəyanatda deyilir.
Bəyanatda vurğulanıb ki, xloropikrin kimi boğucu maddələrin istənilən şəraitdə istifadəsi, Kimyəvi Silahlar Konvensiyasına görə, qadağandır və Rusiya bu konvensiyanı açıq şəkildə pozur.
Niderland Hərbi Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik Xidmətinin (MIVD) direktoru, vitse-admiral Peter Reesink bildirib ki, Rusiyanın kimyəvi silahlardan istifadəsi intensivləşib və bu ölkənin "kimyəvi silah proqramından qaynaqlanan təhlükə artır".
Ukrayna Müdafiə Nazirliyi bildirir ki, 2022-ci ildə Rusiyanın genişmiqyaslı işğal müharibəsinə başlanmasından bəri Rusiya ukraynalı hərbçilərinə qarşı 9 mindən çox kimyəvi silah hücumu həyata keçirib.
'Transneft' şirkətinin vitse-prezidenti müəmmalı şəkildə pəncərədən yıxılaraq ölüb

Rusiyanın "Transneft" şirkətinin vitse-prezidenti Andrey Bədəlov iyulun 4-ü səhər saatlarında Rublevskoye şosesində yerləşən mənzilinin pəncərəsindən yıxılıb.
Rusiya mətbuatının məlumatına görə, o, aldığı xəsarətlərdən ölüb.
Hadisə yerində təcili yardım və digər operativ xidmətlər işləyir.
Bədəlov 2021-ci ildə "Transneft"in vitse-prezidenti olub, bundan əvvəl isə o, "Vosxod" Elmi-Tədqiqat İnstitutunda baş direktor işləyib. "Transneft"də o, istehsalat-təsərrüfat fəaliyyətinin rəqəmsal transformasiyası və avtomatlaşdırılması məsələlərinə cavabdeh idi.
Bu, son illərdə Rusiya neft şirkətlərinin top - menecerləri arasında baş vermiş ilk gözlənilməz ölüm halı deyil.
Rusiya Norveç Helsinki Komitəsini 'arzuolunmaz təşkilat' elan edib

Rusiya Baş Prokurorluğu Norveç Helsinki Komitəsini "arzuolunmaz təşkilat" elan edib. Bu barədə Baş Prokurorluğa iyunda müvafiq sorğu ilə müraciət edən Dövlət Duması deputatı Andrey Luqovoy məlumat verib.
Qərar iyunun 24-də qəbul edilib. Luqovoy bəyan edib ki, Norveç Helsinki Komitəsi Ukraynada Rusiya hərbçiləri tərəfindən məhkəməsiz edamlar, işgəncələr, zorakılı aktları barədə saxta məlumatlar yayır, həmçinin Ukraynaya qarşı təcavüzkarlığın araşdırılması üçün xüsusi tribunalın yaradılmasına və Rusiya hakimiyyətinin beynəlxalq məhkəməyə verilməsinə çağırış edir.
Norveç Helsinki Komitəsi 1977-ci ildə yaradılıb. Təşkilat 1975-ci ildə 35-dən çox dövlətin imzaladığı Helsinki Sazişlərinin prinsiplərinə əsaslanır. Bu prinsiplərə görə, insan hüquqlarına hörmət dövlətlər arasında sülhün və anlaşmanın inkişafında əsas amildir.
ABŞ Konqresi vergi və dövlət xərcləri haqqında qanun layihəsini təsdiqləyib

ABŞ Konqresi prezident Donald Trampın irəli sürdüyü vergi və dövlət xərcləri haqqında qanun layihəsini təsdiqləyib.
Nümayəndələr Palatası bu qanunu iyulun 3-də cüzi səs fərqi ilə - 218–214 səs nisbəti ilə qəbul edib.
Qanun layihəsi müdafiə xərclərinin artırılmasını, miqrantların kütləvi deportasiyalarının maliyyələşdirilməsini və 4.5 trilyon dollar məbləğində vergi güzəştlərinin uzadılmasını, həmçinin federal ərzaq yardımı və aztəminatlı vətəndaşlar üçün nəzərdə tutulmuş dövlət tibbi sığorta proqramı olan "Medicaid" də daxil olmaqla, sosial proqramların ciddi şəkildə ixtisarını nəzərdə tutur. Bəzi hesablamalara görə, bununla təxminən 12 milyon amerikalı sığortasız qala bilər.
Demokratların etirazlarına və mötədil respublikaçılar arasında yaranmış tərəddüdə baxmayaraq, Nümayəndələr Palatasının spikeri Mayk Conson konqresmenlərlə apardığı danışıqlar və Trampın şəxsi müdaxiləsi sayəsində qanunun qəbuluna nail olub.
Xərclərin maliyyələşdirilməsi qismən də təmiz enerji və elektrik avtomobilləri üzrə subsidiyaların ləğvi hesabına təmin edilir. Bu, prezidentin əvvəlki müttəfiqi olan milyarder işadamı İlon Maskla Donald Tramp arasında açıq qarşıdurmaya səbəb olub. Mask subsidiyaların ləğvini "gələcəyə vurulan zərbə" adlandırıb və sosial media hesabında Ağ evi kəskin tənqid edib. O, sözügedən qanunun qəbulunun ABŞ-də dövlət borcunun kəskin artımına səbəb olacağını bildirib.
Prezident Tramp isə qanunu "tarixin ən əhəmiyyətli qanunlarından biri" elan edib. O, iyulun 4-ü Müstəqillik Günündə qanunu imzalamağı planlaşdırır.
Rusiya Əfqanıstan İslam Əmirliyini tanıyan ilk ölkə oldu

Əfqanıstanın Rusiyaya yeni təyin olunmuş səfiri Gül Həsən etimadnaməsinin surətini Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Andrey Rudenkoya təqdim edib. Bu barədə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) yaydığı məlumatda bildirilib.
Bununla da Rusiya bir çox ölkələrdə terror təşkilatı kimi tanınan "Taliban" hərəkatının rəhbərlik etdiyi Əfqanıstan İslam Əmirliyini rəsmi olaraq tanıyan ilk ölkədir. "Taliban"a Rusiyada da uzun müddət qadağa qoyulsa da, 2024-cü ilin dekabrında Dövlət Duması "Taliban"ın terror təşkilatları siyahısından çıxarılmasına icazə verən qanun qəbul edib. Aprelin 17-də isə Rusiya Federasiyasının Ali Məhkəməsi "Taliban"ın Rusiyadakı fəaliyyətinə qadağanı ləğv edib.
Moskvadakı Əfqanıstan səfirliyinin binasında "Taliban" Əfqanıstanının dövlət bayrağı asılıb.
İyulun 3-də Rusiyanın Kabildəki səfiri Dmitri Jirnov Əfqanıstanın xarici işlər naziri vəzifəsini icra edən Əmir Xan Müttəqi ilə görüşüb. Görüşdə rusiyalı diplomat təmsil etdiyi hökumətin Əfqanıstan İslam Əmirliyini rəsmən tanıması qərarını qarşı tərəfə çatdırıb.
Ermənistan parlamenti milyarder Karapetyanın şirkətinin milliləşdirilməsinə səs verdi
Ermənistan parlamenti həbsdə olan milyarder Samvel Karapetyana məxsus "Ermənistanın Elektrik Şəbəkələri" şirkətinin milliləşdirilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsini 65 lehinə, 27 əleyhinə səslə ikinci oxunuşda qəbul edib. Müxalifət bunu şirkətin Karapetyanın əlindən almaq üçün edildiyini iddia edir.
Müxalifətdən olan parlamentarilər müzakirələr zamanı sual edib ki, hökumət bu prosesin Ermənistan vətəndaşlarına nə qədər baha başa gələcəyini hesablayıbmı?
İyulun 2-də parlamentin İqtisadi məsələlər komitəsində layihənin üç saata yaxın qızğın müzakirəsi zamanı infrastruktur naziri David Xudatyan heç bir hesablamanın aparılmadığını gizlətməyib: "Bütün bunlar nəyə başa gələcək? Aydın bir qiymətləndirmə proseduru var, ancaq əmlakın, öhdəliklərin və s. qiymətləndirilməsi həyata keçirilməyənə qədər onun dəyərinin nə olacağı təxminlərdən ibarətdir".
Müxalifətin siyasi təqiblərlə bağlı iddialarına cavab olaraq Ermənistan hökuməti bildirib ki, proses Karapetyanın kilsənin qorunması ilə bağlı məlum bəyanatından əvvəl başlayıb, baş nazir mayda bu barədə göstəriş verib.
Karapetyan ailəsi isə bildirir ki, hökumət şirkətə qarşı "qaydasız mübarizə" aparır və bu, eyni şəkildə davam edərsə, onlar Ermənistana qarşı arbitraj prosesi başladacaq.
+++
S.Karapetyan 2015-ci ildə "Inter RAO"dan alınmış "Ermənistan Elektrik Şəbəkələri" ASC-ni Kiprdə qeydiyyatdan keçmiş "Liormand Holdings Limited" şirkəti vasitəsilə idarə edir. İyunun 30-da işadamının ailəsi Ermənistan hökumətini investisiya mübahisəsinin başlanması barədə xəbərdar edib. Bu, Ermənistan və Kipr hökumətləri arasında investisiyaların təşviqi və qorunması haqqında sazişə əsaslanır və investorlara dövlət tərəfindən hüquqları pozularsa, beynəlxalq arbitraja müraciət etmək hüququ verir.
"Tashir Group"un ofisində axtarış aparılıb
Ermənistan İstintaq Komitəsi saxlanılan S.Karapetyana məxsus "Tashir Group"da nə məqsədlə axtarışın aparıldığı barədə detallı məlumat verməyib. Yalnız bildirilib ki, komitədə araşdırılan cinayət işi çərçivəsində təxirəsalınmaz istintaq hərəkətləri həyata keçirilir.
Karapetyan Rusiyada "Tashir" şirkətlər qrupuna və "Rio" ticarət mərkəzləri şəbəkəsinə sahibdir. "Forbes" jurnalı bildirir ki, o, Rusiyadakı milyarderlər siyahısında 44-cü yerdədir və sərvəti 3.2 milyard dollar qiymətləndirilir. O, iyunun 17-si axşam saatlarında evində axtarış aparıldıqdan sonra saxlanılıb, növbəti gün isə Karapetyana qarşı Ermənistanda hakimiyyətin ələ keçirilməsinə çağırış ittihamı irəli sürülüb.
Milyarderin həbsi onun Ermənistan baş naziri ilə polemikası fonunda baş verib. Ermənistan Apostol Kilsəsini tənqid edən baş nazir Paşinyan katolikos II Qaregini vəzifəsini tərk etməyə çağırıb. Ermənistan Apostol Kilsəsi bəyanatla çıxış edərək Paşinyanı kilsəyə qarşı kampaniya aparmaqda ittiham edib. Karapetyan kilsəni dəstəkləyərək bildirib ki, "əgər siyasətçilər uğursuz olsalar, biz kilsəyə qarşı kampaniyaya öz üsulumuzla müdaxilə edəcəyik".
Rusiya HDQ baş komandanının müavininin ölümünü təsdiqləyib

Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin baş komandanının müavini, general-mayor Mixail Qudkov həlak olub. Onun ölümünü Rusiya Müdafiə Nazirliyi təsdiqləyib. Nazirliyin məlumatına görə, Qudkov "iyulun 2-də Kursk vilayətinin sərhəd bölgələrindən birində döyüş tapşırığı yerinə yetirərkən həlak olub".
Daha əvvəl Qudkovun ölümü ilə bağlı Primorsk vilayətinin qubernatoru Oleq Kojemyako məlumat vermişdi. Həlak olanlar arasında qubernator zabit Nəriman Şıxəliyevin adını da çəkib.
Bir sıra Teleqram-kanallarda yayılan məlumata görə, o, Ukrayna qüvvələrinin Rusiya-Ukrayna sərhədində, Korenevo kəndi yaxınlığındakı komanda məntəqəsinə hücumu nəticəsində ölüb.
Ümumrusiya Dəniz Piyadaları İctimai Təşkilatı - "Tayfun"un nekroloqunda qeyd olunub ki, iyulun 2-də Ukrayna Silahlı Qüvvələri 155-ci dəniz piyada briqadasının komanda məntəqəsinə raket zərbəsi endirib.
Putini 'axtarışa verən' şəxsi məhkəmə psixiatriya xəstəxanasına göndərib

Rusiya prezidenti Vladimir Putini "lovğa cırtdan" adlandıraraq "axtarışa verilməsi" ilə bağlı elan yayan Sankt-Peterburq sakini psixiatriya xəstəxanasına müalicəyə göndərilib.
Sankt-Peterburqun Krasnoselski rayon məhkəməsi siyasi nifrət motivli xuliqanlıq işi üzrə 39 yaşlı Qriqori İvanenkoya ixtisaslaşdırılmış psixiatriya xəstəxanasında məcburi müalicə təyin edib. Bu barədə "Mediazona" məhkəmənin mətbuat xidmətinin açıqlamasına istinadən yazıb.
İvanenko 2024-cü il mayın 31-də saxlanılıb. İstintaqın məlumatına görə, o, Krasnoselski rayonunun hərbi komissarlığının stendinə Rusiya prezidentinin "axtarışda" olduğunu elan edən vərəq yapışdırıb. Putinin tutulmasına kömək edəcək şəxsə bir milyon rubl mükafat vəd edib.
"Memorial" yazıb ki, İvanenkonun yapışdırdığı vərəqdə həbsxana geyimində bir şəxs təsvir olunmuşdu və polis həmin şəxsin Vladimir Putinə bənzədiyini hesab edib. Vərəqdəki mətnə görə, axtarışda olan "təhlükəli dövlət cinayətkarı" aşağıdakı xüsusi əlamətlərlə xarakterizə olunurdu: "lovğa cırtdan, hay-küylü, kinli, ətrafdakıların fikrinə qarşı son dərəcə etinasız".
2024-cü ilin sentyabrında məhkəmə-psixiatriya ekspertizası müəyyən edib ki, İvanenko "xroniki sayıqlama pozuntusu şəklində xroniki psixi pozğunluqdan əziyyət çəkir". İbtidai istintaq zamanı o, məhkəmənin qərarı ilə psixiatriya xəstəxanasında saxlanılıb.
Jitomir yaxınlığında güclü partlayış. Ölənlər və yaralılar var [Video]

Ukraynanın Jitomir şəhəri yaxınlığında baş vermiş iki güclü partlayış nəticəsində iki nəfər həlak olub, azı 24 nəfər yaralanıb.
Jitomir polisi bildirib ki, partlayışlar iyulun 2-si saat 18:00 radələrində Berezina kəndi yaxınlığında baş verib.
Jitomir Şəhər Şurası əvvəlcə partlayışların şəhər kənarında yerləşən yanacaqdoldurma məntəqəsində baş verdiyini bildirib.
Daha sonra məlum olub ki, partlayışlar nəticəsində Berezina kəndindəki iki istehsalat obyekti tamamilə dağılıb. Həmçinin yaşayış evləri ciddi zərər görüb, üç elektrikötürücü xətt zədələnib, nəticədə 735 təsərrüfat elektrik enerjisiz qalıb.
Partlayışın səbəbi bəlli deyil.
Ağ ev: ABŞ Kiyevə bəzi silah tədarükünü dayandırıb

CBS telekanalı məlumat yayıb ki, ABŞ müəyyən silah növlərinin Ukraynaya tədarükünü dayandırır.
CBS-nin sitat gətirdiyi Ağ ev sözçüsünün bəyanatında deyilir ki, "ölkəmizin digər ölkələrə göstərdiyi hərbi yardımla bağlı Müdafiə Nazirliyi tərəfindən aparılan qiymətləndirmədən sonra Amerikanın maraqlarını ön plana çəkmək qərarı verilib". ABŞ administrasiyasındakı mənbələrdən biri telekanala bildirib ki, bu qərarın qəbul edilməsi ABŞ-nin silah arsenalının azalacağı ilə bağlı narahatlıqlarla əlaqədardır.
Söhbətin hansı silah növlərindən getdiyi rəsmi olaraq açıqlanmır. "NBCNews"un Pentaqon və Konqresdəki mənbələrinə istinadən verdiyi məlumata görə, ABŞ müdafiə naziri Pit Heqset Ukraynaya raketlər və sursatlardan ibarət partiyanın göndərilməsini dayandırmaq barədə göstəriş verib. Bu silahlar arasında "Patriot" hava hücumundan müdafiə sistemləri üçün raketlər, haubitsalar üçün mərmilər, "Hellfire" raketləri və "hava-hava" tipli raketlər var.
Bu silahlar keçmiş Co Bayden administrasiyası tərəfindən təsdiqlənmiş Ukraynaya yardım paketinin tərkibində ayrılmışdı. Silah tədarükündəki fasilə ABŞ-nin silah arsenalının vəziyyətinə dair bir neçə həftə əvvəl başlanan qiymətləndirmə başa çatanadək davam edəcək. ABŞ-nin silah ehtiyatları Ukraynaya göndərilən yardımlar, Yaxın Şərqdə husilərə qarşı əməliyyatlar, həmçinin İranın İsrailə və ABŞ-nin digər müttəfiqlərinə qarşı hava hücumlarının dəf edilməsi nəticəsində azalıb.
Son aylarda isə Rusiyanın Ukrayna şəhərlərinə hava hücumlarını intensivləşdirməsi fonunda Kiyev Qərb müttəfiqlərinə hava hücumundan müdafiə sistemlərinin tədarükünün artırılması ilə bağlı müraciətlər edir. Ötən həftə Haaqada keçirilən NATO sammitinin yekun mətbuat konfransı zamanı prezident Donald Tramp bəyan edib ki, ABŞ Ukraynaya əlavə "Patriot" sistemlərinin verilməsi imkanını nəzərdən keçirə bilər. O, həmçinin əlavə edib ki, bu sistemlər İsrailə də göndərilir, onları "əldə etmək asan deyil" və həmin sistemlərə ABŞ-nin özünün də ehtiyacı var.
Kiyev ABŞ-dən danışıqlar istədi
Kiyev mümkün silah tədarükünün dayandırılması ilə bağlı yayılan xəbərlərdən sonra ABŞ ilə telefon danışıqları aparmaq üçün müraciət edib. Bu barədə Ukrayna Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb.
Müdafiə Nazirliyi vurğulayıb ki, Kiyev razılaşdırılmış müdafiə yardımının tədarük cədvəlinin dayandırılması və ya yenidən nəzərdən keçirilməsi barədə rəsmi bildiriş almayıb.
Bundan əlavə, Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) ABŞ-nin Kiyevdəki müvəqqəti işlər vəkili Con Hinkeli nazirliyə dəvət edib. Görüşün əsas mövzusu davam edən Rusiya hərbi təcavüzü fonunda Vaşinqtonun hərbi yardımı olub.
Putin və Makron son üç ildə ilk dəfə telefonla danışdılar

Rusiya prezidenti Vladimir Putin və Fransa prezidenti Emmanuel Makron arasında 2022-ci ilin sentyabrından bəri ilk telefon danışığı olub.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, liderlər İran və İsrail arasında münaqişə, Birləşmiş Ştatların İranın nüvə obyektlərinə zərbələri və Ukraynadakı müharibəni müzakirə ediblər.
Putin yenə də münaqişədə Qərb ölkələrinin siyasətini günahlandırıb. Onun fikrincə, Qərb "uzun illər Rusiyanın təhlükəsizlik maraqlarına məhəl qoymayıb", Ukraynada "anti-Rusiya plasdarmı" yaradıb və "Ukraynanın rusdilli vətəndaşlarının hüquqlarının pozulmasına göz yumub". O, həmçinin Qərb ölkələrini Kiyevə silah verməklə münaqişəni uzatmaqda ittiham edib.
Makronun mətbuat xidməti bildirib ki, söhbət iki saat davam edib və Fransa lideri Ukraynada atəşkəs və müharibənin dayandırılması üçün danışıqların başlanmasına çağırıb. Telefon danışığı zamanı Makron Fransanın Ukraynanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünə "sarsılmaz" dəstəyini vurğulayıb. Məlumatda deyilir ki, Makron və Putin müzakirələri davam etdirmək niyyətindədirlər.
Xatırlatma
2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüzə başlayıb. 11 il əvvəl də Rusiya Ukraynanın bir hissəsini-Krımı tutmuşdu.
2022-ci ildə prezident V.Putin Ukraynanın dörd vilayətinin (Donetsk, Luqansk, Zaporojye və Xerson) Rusiyanın tərkibinə qəbulu haqqında konstitusiya qanununu imzalayıb.
Hazırda Ukrayna ərazisinin 20 faizindən çoxu, o cümlədən Luqansk vilayəti tam, Donetsk, Zaporojye və Xerson vilayətlərinin isə çox hissəsi işğal altındadır.
Tramp Suriyaya sanksiyaları ləğv edib

ABŞ prezidenti Donald Tramp Suriyaya qarşı sanksiyaların ləğvi və ixrac nəzarətinin yumşaldılması barədə fərman imzalayıb. Bu barədə Ağ evin saytında məlumat verilib.
Qərarda kredit və yardım göstərilməsinə, həmçinin malların və texnologiyaların ixracına qoyulan məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması nəzərdə tutulur.
Suriyanın 2024-cü ilin dekabrında Rusiyaya qaçan keçmiş prezidenti Bəşər Əsəd, onun ailəsi və tərəfdarlarına qarşı sanksiyalar qüvvədə qalır. Tramp hesab edir ki, müharibə cinayətləri və insan haqlarının pozulmasına görə məsuliyyət daşıyanları məsuliyyətə cəlb etmək üçün daha çox addımlar atılmalıdır.
2025-ci ilin mayında Avropa İttifaqı (Aİ) Suriyaya qarşı sanksiyaları ləğv edib.
"Biz Suriya xalqına yeni, inklüziv və dinc Suriyanı bərpa etməkdə kömək etmək istəyirik. Aİ son 14 ildə suriyalıların yanında olub və buna davam edəcək", - Aİ-nin baş diplomatı Kaya Kallas deyib.
ABŞ prezidenti Dövlət Departamentinə tapşırıq verib ki, məsləhətləşmələrdən sonra Suriya dövlətinin "terrorizmin sponsorları", "Həyat Təhrir əş-Şam" qruplaşmasının isə xarici terror təşkilatları siyahısından çıxarılması istiqamətində tədbirlər görsün.
Qruplaşma 2024-cü ilin noyabr-dekabrında üsyançılara rəhbərlik edib və Dəməşqi ələ keçirib, bundan sonra Bəşər Əsəd rejimi devrilib. Qruplaşmanın lideri Əhməd əş-Şaraa isə Suriyanın müvəqqəti prezidenti elan olunub.
İran Evin həbsxanasında İsrailin hava zərbələrindən ölənlərin sayını açıqlayıb

Keçən həftə İsrailin Tehrandakı Evin həbsxanasına endirdiyi hava zərbələri nəticəsində onlarla əməkdaş, iki məhkum və bir mülki şəxs həlak olanlar arasındadır. Bu həbsxana uzun illərdir siyasi məhbuslar və dissidentlərin saxlanıldığı cəzaçəkmə müəssisəsi kimi tanınır.
Zərbələr nəticəsində ölənlərin sayı iyunun 29-da İranın məhkəmə sistemi tərəfindən açıqlanıb və insan haqları qrupları tərəfindən təsdiqlənib.
İranın ədliyyə sisteminin sözçüsü Əsgər Cahangir "Mizan" xəbər agentliyinə bildirib ki, həbsxana işçiləri, əsgərlər, məhbuslar və ziyarətə gələn ailə üzvləri də daxil olmaqla, azı 71 nəfər həlak olub.
Rəsmilər itkilərlə bağlı dəqiq detalları açıqlamasa da, Vaşinqtonda yerləşən "İranda İnsan Haqları Fəalları" təşkilatının məlumatına görə, həlak olanların azı 35-i həbsxana əməkdaşı, ikisi isə məhkum olub. Digər qurbanlar arasında həbsxananın yaxınlığından keçən bir şəxs və həbsdə olan həyat yoldaşının işi ilə bağlı hakimlə görüşə gəlmiş bir qadın da var. Bu barədə "The Associated Press" yazıb.
İsrail və İran arasında atəşkəsin əldə olunmasından bir gün əvvəl, iyunun 23-də baş verən hücumda Evin həbsxanasının bir neçə binası vurulub. Hüquq müdafiəçiləri bildirib ki, İran hökuməti Evin həbsxanasında saxlanılan məhkumları qorumaqla bağlı hüquqi öhdəliyə malik idi. Hücumdan sonra "təxliyə etməmək, tibbi yardım göstərməmək və ailələri məlumatlandırmamaq" ittihamları ilə Tehran rəsmiləri sərt şəkildə tənqid olunub. Ancaq ölkənin ədliyyə sisteminin sözçüsü yaralılardan bəzilərinin yerində müalicə edildiyini, digərlərinin isə xəstəxanalara aparıldığını bildirib.
İran daha əvvəl həbsxanada ölənlərin sayını açıqlamasa da, iyunun 28-də müxalifləri, həmçinin Nobel Sülh Mükafatı laureatı Nərgiz Məhəmmədini mühakimə edən baş prokuror Əli Qanaatkarın hücumda öldürüldüyünü təsdiqləyib.
İsrailin həbsxananı niyə hədəfə aldığı isə, hələlik, aydın deyil, lakin bu hücum, İsrail Müdafiə Nazirliyinin "Tehranın mərkəzində rejim obyektləri və hökumətin repressiya qurumları"na zərbələr endirdiyini bəyan etdiyi gündə baş verib.